Speciale thuiszorg voor mensen met dementie

Redactioneel - 03-03-2015

Tien jaar geleden ging het dwars tegen de ontwikkelingen in: speciale teams voor mensen met dementie. Geen onderscheid naar doelgroepen, maar ‘generalistische wijkteams’ was het adagium, en dat is het nog steeds bij veel beleidmakers.

Maar niet bij Icare in Drenthe. Enthousiaste verpleegkundigen namen in 2005 het initiatief voor speciale ‘PG-teams’; teams voor psychogeriatrische zorg thuis. En ze bestaan nog steeds, tot ieders grote tevredenheid. Intussen telt Icare in haar totale werkgebied 50 PG-teams.

Bij Icare is ervoor gekozen om de functie van Wijkverpleegkundige te combineren met de rol van casemanager. Zij coördineren de zorg en zijn eindverantwoordelijk voor de inhoud van de zorg. Het PG team bestaat daarnaast uit verzorgenden IG. Zij zijn verantwoordelijk voor de dagelijkse zorg. Elk team telt maximaal 12 medewerkers en allemaal zijn ze geschoold in moderne dementiezorg.

Andere zorg

De teams bieden uitsluitend zorg aan mensen met dementie, want ‘met deze doelgroep moet je  affiniteit hebben’, vertelt wijkverpleegkundige Joke Vliegenthart. ‘Zorgen voor mensen met dementie vraagt een speciale houding, kennis en vaardigheden. Alle mensen in de PG-teams hebben daar gevoel voor en zijn er ook in geschoold. Ze kennen de verschillende vormen van dementie en weten hoe ze kunnen aansluiten bij de behoeften en veranderende belevingswereld bij dementie.’

De medewerkers zijn flexibel. ‘Als je iemand ’s ochtends erg verward aantreft en het huis misschien ook nog eens in grote wanorde, dan kan extra aandacht nodig zijn. Die geven we dan ook en als het nodig is bellen we een collega om de volgende cliënt op de route over te nemen.’  

De zorg van de PG-teams gaat verder dan bij andere teams. De koelkast in de gaten houden bijvoorbeeld, om bedorven eten weg te gooien. Bij alleenstaanden (75% van hun cliënten) komen de PG-teams vaak meerdere keren per dag – soms wel 6 keer - om te helpen structuur te houden en te eten en drinken, vanaf het wakker worden tot het weer naar bed gaan.

Veiligheid

Zorg voor veiligheid is een belangrijk aandachtspunt. Een cliënte werd regelmatig niet thuis getroffen op de vaste zorgtijden. Ze was dan aan de wandel, zonder dat iemand wist waarheen. Zij kreeg een klein zendertje aan de huisdeursleutel en als ze nu onvindbaar is, belt de thuiszorg met de dochter, die haar dan met behulp van het zendertje op Google Maps kan traceren. Een enkele cliënt heeft een sensor bij de voordeur die aan de zorgcentrale een signaal geeft bij het naar buiten gaan, of een belmat die aan de centrale een signaal geeft als iemand uit bed gaat. ‘Individueel maatwerk’, zegt Joke Vliegenhart, ‘per persoon kunnen zorgpunten en oplossingen anders zijn. Daarvoor werken we samen met familie en met Welthuus, een bureau voor thuiszorgtechnologie.’

‘Als mensen ’s nachts buitenshuis gaan dwalen, komen we aan de grens van onze mogelijkheden. Dan is verantwoorde zorg thuis vaak niet meer mogelijk. Deuren op slot draaien doen we niet: dat zou de situatie voor hen alleen nog maar gevaarlijker maken.’ 

Zelfsturend

De PG-teams doen hun eigen planning, twee mensen in het team houden zich hier speciaal mee bezig. Zelf weten de teams immers het beste wat cliënten nodig hebben en wat de handigste routes zijn. Het uitgangspunt is dat een cliënt zo veel mogelijk dezelfde thuiszorgmedewerkers ziet, het streven is maximaal zes.

Naast schriftelijke rapportages bellen de medewerkers elkaar ook voor overdracht, soms gaat dat sneller en dan weten ze ook zeker dat een boodschap is overgekomen.

Niet pluis

In Drenthe is een actief dementienetwerk. Huisartsen en praktijkondersteuners schakelen voor hun  patiënten de casemanager dementie in als vergeetachtigheid gezien wordt; bij een ‘niet pluis gevoel’ dus. Als dat nodig is kan de casemanager voor thuiszorg zorgen. De PG-teams kunnen ook worden ingeschakeld door de gewone thuiszorgteams. Als de zorg moet worden overgenomen gebeurt dat in de regel geleidelijk, zodat mensen afscheid kunnen nemen en aan nieuwe gezichten kunnen wennen.

Meer weten:

Neem contact op met de wijkverpleegkundigen PG teams Icare:

of  , tel. 06-23895717