Handreiking voor vrijheidsbeperking in het ziekenhuis
03-12-2013
In de Nederlandse ziekenhuizen worden patiënten regelmatig en op diverse manieren in hun vrijheid beperkt. V&VN, de beroepsvereniging van verpleegkundigen en verzorgenden, ontwikkelde een handreiking die moet helpen bij het terugdringen en zorgvuldig toepassen van vrijheidsbeperking in het ziekenhuis.
Uitgangspunten
De titel (Vrijheidsbeperking in het ziekenhuis? Nee, tenzij…) vat de uitgangspunten van de handreiking al samen. Samengevat is het uitgangspunt 'geen vrijheidsbeperking, tenzij...':
- het echt niet anders kan;
- zo licht en zo kort mogelijk;
- het niet wordt ingezet als als alternatief voor menselijke hulp
- na zorgvuldige overleg in multidisciplinair verband en in overleg met patiënt (en/of diens vertegenwoordiger) en diens familie.
Algemeen stappenplan
De handreiking geeft een algemeen stappenplan, op basis van de aloude Plan-do-do-check-act cyclus:
- Breng risico’s in kaart
Bij dreigend gevaar (verhoogde kans op risico’s): - pas preventieve interventies toe
- observeer de risicofactoren
- bespreek de risicofactoren multidisciplinair
Bij acuut gevaar: - kies een vrijheidsbeperkende interventie of een alternatief
- controleer en evalueer de oplossingen
- registreer de toegepaste vrijheidsbeperking (indien van toepassing)
- biedt nazorg voor de patiënt (e/o diens vertegenwoordiger) en de familie
Specifieke stappenplannen
Vervolgens wordt dit stappenplan inhoudelijk uitgewerkt voor zes van de meest voorkomende risico’s in het ziekenhuis:
- Delirant gedrag
- Neiging tot verwijderen van medische hulpmiddelen
- Valgevaar
- Weg- of onderuitglijden in stoel of bed
- Fysieke agressie
- Weglopen of dwalen.
Per stap worden er inhoudelijke vragen en suggesties gegeven, die helpen om tot een zorgvuldige beoordeling te komen. Voor elk van de zes risicogebieden volgt er daarna een overzicht van de ‘preventieve interventies’, de ‘vrijheidsbeperkende interventies’ en de ‘alternatieve interventies’. Per interventie wordt beschreven waarvoor deze ingezet kan worden en wat de contra-indicaties en de mogelijke complicaties zijn. De zwaarte van de vrijheidsbeperkende interventies worden aangeduid met de VBI-score van Vilans.
Verdiepende informatie
Tot slot bevat de handreiking verdiepende informatie over het juridisch kader van vrijheidsbeperking, wils(on)bekwaamheid, bevoegd- en verantwoordelijkheden, en tips voor implementatie van deze handreiking.
Bron: www.venvn.nl
Meer lezen:
Download de V&VN-handreiking ‘Vrijheidsbeperking in het ziekenhuis? Nee, tenzij…’.
Bekijk ook de video over de stappenplannen: