Sarah Blom: ‘Omgaan met je eigen ongemak’

Redactioneel - 22-11-2018

Angst, onrust en agressie van mensen met dementie kan bij anderen tot groot ongemak leiden. Net als seks en intimiteit. En dat is oké, zegt ouderenpsycholoog Sarah Blom. De kunst is alleen om er goed mee om te gaan. Ze schreef er onlangs een boek over, met waargebeurde verhalen. In een boeiend radio-interview vertelt ze erover.

Trut

Ze noemt het voorbeeld van een oudere verpleeghuisbewoner. ‘Ik kwam bij hem binnen en werd begroet met: Ben je daar weer met je rotkop en je harsens, oprotten, opzouten, trut! Dan kan ik zeggen: nou meneer Jansen dat doen wij hier niet. Ik kan ook zeggen: ik zie dat u er gewoon helemaal klaar mee bent, de hele dag mensen die hier in en uit lopen, u wilt gewoon een momentje voor uzelf. Meneer Jansen ik ga doen wat u van mij vraagt, maar ik wil wel dat u weet dat het me raakt wat u tegen mij zegt.’ Dan heb ik woorden gegeven aan wat hij voelt en laten zien welke impact zijn woorden op mijzelf hebben: u bent voor mij zo veel waard dat u mij weet te raken.  In negen van de tien keer zie je dan dat mensen gaan ontspannen, minder boos omdat ze zich gezien en gehoord voelen.’

Verliefd

Een ander mooi voorbeeld is van een mevrouw met dementie in het verpleeghuis. Ze is verliefd op haar eigen spiegelbeeld, niet wetende dat ze het zelf is. Eindeloos blijft ze in de spiegelende deur kijken, maar probleem is dat ze hierdoor niet meer goed toe komt aan eten en drinken. De verzorgenden denken een praktische oplossing te vinden door de deur af te plakken, maar daardoor is mevrouw ook haar mooie beleving kwijt. ‘Zo gaat het vaak in de zorg’, zegt Sarah, en ze bedenkt een betere oplossing: bij de deur wordt twee of drie keer per dag een tafeltje gedekt waar mevrouw een romantisch etentje voor twee kan hebben.

Bruggen bouwen

Aan de hand van tal van voorbeelden vertelt Sarah hoe je heel makkelijk het contact met iemand met dementie kwijt kunt raken, maar ook kunt verdiepen. En dat humor kan helpen om mensen op een ander spoor te zetten.

Voor verzorgenden en familie is het vaak lastig om met het gedrag van mensen met dementie om te gaan. Sarah Blom ziet het als haar taak om hen te helpen door als psychologe uitleg te geven waar het gedrag vandaan komt en door begrip te tonen voor de gevoelens van degenen die met dat gedrag om moeten gaan. Bruggen bouwen dus. 

Dit en meer is te zien en horen in het interview met Sarah Blom op NPO-radio 1.

Zie ook het interview bij Tijd voor Max op 22 november (vanaf 19:41). 

Sarah werkt mee in het project Dementie in theater, waar inzichten uit wetenschap en praktijk worden gekoppeld aan de kracht van muziek, theater en stand-up comedy. 

Jij bent toch mijn dochter?

In dit boek neemt Sarah Blom de lezer mee in de aangrijpende belevingswereld van haar cliënten met dementie: het echtpaar Vermeer dat worstelt met hun huwelijk, de seksuele driften van meneer Kniezeer, het kampverleden van mevrouw Hartenkamp dat haar nog iedere dag achtervolgt én meneer Pekaar en mevrouw Tip die hopeloos verliefd worden en dagelijks het bed met elkaar delen. In Jij bent toch mijn dochter? Geeft Blom inzichten en handvatten waarmee we meer voor elkaar kunnen betekenen, met of zonder dementie.Het boek werd in korte tijd al driemaal herdrukt.