Prof. Eus van Someren: 'Benut het buitenlicht'

Door: Stella Braam - Redactioneel - 30-05-2011

Ouderen met dementie functioneren beter in een helder verlichte omgeving. Zegt professor Eus van Someren na jarenlang onderzoek. Wat is zijn advies?

Bij ouderen met dementie die in een verzorgingshuis aan helder licht werden blootgesteld, verminderden de achteruitgang van het oriëntatievermogen en het geheugen met zo’n 5 procent. De verschijnselen van depressie namen met 19 procent af. De snelheid waarmee je functionele beperkingen krijgt, nam met 53 procent af. Dat bleek uit het onderzoek van Eus van Someren, samen met Rixt Riemersma - Van der Lek.

Hoeveel licht is nodig? Van Someren: ‘Voor woonkamers zou ik richting duizend lux gaan. Maar dan krijg je een rare woonkamer met grote lampen aan het plafond. Het zou mooi zijn als je in de buurt van de duizend lux komt op de plekken waar je het meest verblijft.’

Color Rendering Index
Zijn advies: benut het aanwezige buitenlicht. ‘Wat is de meest lichte ruimte in je zorgcentrum? Probeer die als woonkamer te gebruiken. Richt de ruimte zó in dat mensen dichtbij de ramen zitten. Daarna kun je nog een beetje bijlichten met lampen die het daglicht zo goed mogelijk nabootsen.’
Zulke lampen hebben een hoge ‘kleurweergave index’, in het Engels ‘Color Rendering Index’ of ‘CRI’, zodat je de kleuren waarneemt zoals ze zijn. ‘Vraag bij elke lamp of tl die je koopt naar de CRI. Die moet zo hoog mogelijk zijn. Het is een soort rapportcijfer van tussen de 0 en de 100. Geel, oranje en roze zijn allemaal hetzelfde als je geen goede CRI hebt.’

Beter af dan hun lotgenoten
Goede lampen zijn nodig, zelfs als de bewoners elke dag een half uur naar buiten zouden gaan. ‘We weten nu namelijk wat licht met je doet,’ zegt Van Someren. ‘Maar zelfs over die duizend lux zijn we niet helemaal zeker. Wel hebben we bij ouderen met dementie geconstateerd: als zij de hele dag in duizend lux verblijven, zijn ze beter af dan hun lotgenoten die het met twee- of driehonderd lux moeten stellen.’