Minder eetlust? Let op depressie!

Door Nanda de Knegt - Redactioneel - 25-08-2008

Een taartje als ontbijt? De hele dag niet eten? Ouderen met dementie krijgen vaak andere eetgewoonten. Horen deze eetgewoonten bij een bepaald ziektebeeld? Onderzoekers in Engeland denken van wel; houd het eetpatroon in de gaten en je weet hoe het met de patiënt gaat.

Doel van het onderzoek
De onderzoekers wilden weten of ouderen met dementie een ander eetpatroon krijgen. En of er een relatie bestaat tussen het eetpatroon en het ziektebeeld. Hoe vaak komen minder eetlust, toegenomen eetlust, veranderde voedselkeuze en het eten van niet-eetbare voorwerpen voor? Dat zijn de aspecten die zij hebben bekeken.

Resultaten en conclusies
Van de 105 proefpersonen zijn 24 personen minder gaan eten en 22 personen juist meer. Twaalf ouderen kregen een grotere voorkeur voor zoetigheid. Acht ouderen werden kieskeuriger, vijf ouderen werden juist minder kieskeurig en drie ouderen gingen niet-eetbare voorwerpen eten.
Een afnemende eetlust hangt samen met depressie: ruim de helft van de ouderen die minder waren gaan eten hadden een depressie. De ouderen die meer waren gaan eten, deden dit om verschillende redenen. Sommigen hadden meer eetlust, anderen vergaten dat ze al gegeten hadden en weer anderen stopten vooral graag voorwerpen in hun mond. Ouderen met een verminderde eetlust hadden een lichte vorm van dementie. Bij toenemende eetlust is geen samenhang met de mate van dementie gevonden. De voorkeur voor zoetigheid blijkt gerelateerd te zijn aan het soort dementie (vooral Alzheimer), maar niet aan de mate van dementie.

De uitkomst van dit onderzoek is dat veranderende eetgewoonten vaak voorkomen bij beginnend dementerende ouderen en dat de eetgewoonten iets kunnen zeggen over het welzijn van deze ouderen. Alzheimerpatiënten hebben de meeste voorkeur voor zoetigheid, maar er is meer onderzoek nodig om dit te kunnen verklaren. Ouderen met een lichte vorm van dementie hebben een grotere kans op vermindering van de eetlust, wat vaak samenhangt met een depressie. Het is daarom belangrijk om eetgewoonten in de gaten te houden om zo tijdig op depressie te kunnen controleren.

Details over het onderzoek
Aanpak
De onderzoekers benaderden vier psychiatrische centra voor ouderen in West Midlands en een geheugenkliniek in Bristol (beide in Engeland). Hier selecteerden zij personen die minstens 65 jaar oud waren, een lichte of middelmatige vorm van dementie hadden en minstens één keer per week een verzorgende spraken. Uit verschillende testen volgde onder andere het type dementie van de ouderen. Een verzorgende beantwoordde drie vragen over veranderingen in het eetpatroon van de patiënt, vergeleken met de periode van vóór de aanvang van de dementie. Het ging hierbij om het eten van meer of minder voedsel en om veranderingen in de smaakbeleving.

Deelnemers
Er deden 124 ouderen mee aan het onderzoek, met een gemiddelde leeftijd van 80 jaar en vrouwen waren ruim in de meerderheid. 88 Ouderen hadden Alzheimer, twintig ouderen hadden vasculaire dementie, twaalf ouderen hadden Lewy Body Dementie en vier ouderen hadden ongespecificeerde dementie. Uiteindelijk zijn er gegevens over de eetpatronen van 105 ouderen in het onderzoek opgenomen.

Kwaliteit
Beperkingen van dit onderzoek zijn:

• Het is alleen representatief voor ouderen met lichte tot matige dementie, die in contact staan met professionele zorg (psychiatrische centra of geheugenkliniek)
• Er werden slechts drie vragen naar het eetpatroon gesteld, welke bovendien niet onderzocht zijn op betrouwbaarheid. De onderzoekers vertrouwden op het inzicht van de verzorgende en op de herinneringen over het vroegere eetpatroon.
• Er is van voldoende ouderen (105) informatie over eetgewoonten bekend. Maar er is geen controlegroep gebruikt. Hierdoor is er geen vergelijking mogelijk met veranderingen in eetgewoonten bij gezonde ouderen.

Bron
Eating disorders in dementia.
Engeland; P. Cullen, F. Abid, A. Patel, B. Coope en C.G. Ballard; 1997

Eindredactie: Naomi Aanstoot