De Alzheimer Tom Tom; hoe staat het ermee?

Door: Marysia Zarzycki en Elly Duijf - Redactioneel - 03-05-2010

Zien waar je dementerende partner uithangt, zodat hij niet verdwaalt? Dat kan sinds enige tijd. Met hulp van GPS*, het systeem waarmee bijvoorbeeld ook de autonavigatie werkt. Je partner draagt een zender en jij kunt hem bijvoorbeeld op je PC volgen. Maar werken deze GPS-systemen ook? En hoe goed?
IDé zet de huidige kennis voor u op een rij.
 

Nederlands onderzoek
De kennisinstituten Trimbos en Vilans onderzochten verschillende GPS-systemen voor mensen met dementie, die in Nederland op de markt zijn. Trimbos vroeg gebruikers naar hun ervaringen, Vilans testte vijf systemen.

Conclusie:

1. Driekwart van de door Trimbos bevraagde mantelzorgers gaf aan met de GPS een veiliger gevoel te hebben. Meer dan de helft liet de partner hierdoor ook meer zelfstandigheid. Kanttekening: het merendeel van de mantelzorgers was hoog opgeleid. Hoe het voor lager opgeleiden zit is nog niet bekend.
2. De GPS zorgde er niet voor dat de mantelzorgers naar hun gevoel meer tijd voor andere dingen kregen.
3. Het onderzoek van Vilans bracht tekortkomingen aan het licht, zoals soms een onnauwkeurige plaatsbepaling en wegvallende verbinding. Problemen die iedereen met een autonavigatiesystemen ook soms meemaakt. Daarnaast zijn niet alle apparaten even gebruikersvriendelijk; sommigen zijn te groot of hebben onduidelijke knoppen. Daarnaast raken de batterijen vaak snel leeg.
4. Bezwaarlijk is verder dat de onderzochte GPS-systemen allemaal tekort schieten op het moment dat iemand daadwerkelijk teruggevonden moet worden. Een derde persoon moet dan namelijk bij de computer blijven om via mobiele telefoon de zoektocht te begeleiden. Een van de onderzochte systemen heeft daarvoor een alternatief. Een automatische SMS functie geeft de positie door aan de mobiele telefoon van de partner. Om de kosten te beheersen zit er tussen de SMSjes een paar minuten. En dat maakt de oplossing weer zwak.

De GPS systemen die nu in Nederland op de markt zijn, zijn geen van alle speciaal voor mensen met dementie ontwikkeld. Ze moeten nog verder worden doorontwikkeld om de tekortkomingen voor deze doelgroep op te heffen.

Alternatieven
In andere landen wordt ook gewerkt aan dwaaldetectoren op basis van GPS. In Spanje bijvoorbeeld. Daar is al enkele jaren de Keruve op de markt. Dit apparaat is speciaal voor mensen met Alzheimer ontwikkeld en lost een aantal van de bovengenoemde problemen op. De ontvangst loopt bijvoorbeeld via een handzaam en gebruikersvriendelijk apparaat (ter grootte van een flink mobieltje) dat je mee naar buiten kunt nemen om te zoeken. De zender is verwerkt in een echt werkend polshorloge dat water- en schokbestendig is. De uitwisseling van locatiegegevens verloopt via het normale mobiele netwerk. De kosten van het Spaanse systeem zijn echter nog hoog, zowel in aanschaf als gebruik. Met een huursysteem zouden de kosten voor de gebruikers wellicht aantrekkelijker gemaakt kunnen worden. Een uitdaging voor het bedrijfsleven en financiers en aanbieders in de zorg!

Lees ook het IDé-artikel TrackR: een goedkoop alternatief voor de 'Alzheimer Tom Tom'?

Hieronder een uitzending van Uitgesproken, van de VARA, over het gebruik van de GPS-systemen door mensen met dementie. (7-1-2011)

*GPS= Global Positioning System (korte uitleg in de bijlage)