Verdwalen bij dementie: tips

Redactioneel - 01-10-2015

In september raakten in de provincie Utrecht twee ouderen die aan dementie lijden ernstig verdwaald. De 82-jarige Trees Noldus werd na twee dagen gevonden in een bos, meer dan 10 km van haar huis. De 71-jarige Gert den Hollander werd na een zoektocht van bijna drie dagen gevonden, eveneens in een bos kilometers verwijderd van zijn huis. Beide waren al eens eerder verdwaald en beschikten over een GPS-opsporingszendertje, maar allebei hadden ze die helaas niet bij zich. Trees Noldus werd door de politie gevonden. Gert den Hollander werd per toeval liggend in het bos aangetroffen, door een huisarts die daar aan het wandelen was. Beiden werden in het ziekenhuis opgenomen voor observatie en zorg. Den Hollander beschrijft zijn avontuur als ‘een mooie fietstocht waarin het veel  donker is geweest en ook koud’, maar dat hij ‘nieuwe plekjes van Nederland heeft ontmoet’, zo vertelt de opgeluchte zoon, ‘hij vergeet de mooie dingen en ook de minder mooie herinneringen, en dat is in dit geval alleen maar goed’. 

Deze diep ingrijpende gebeurtenissen drukken weer eens op de kwetsbaarheid van mensen met dementie. Hoe hen tegen verdwalen te beschermen zonder onnodig hun vrijheid en kwaliteit van leven te beperken?  Trees Noldus wandelde veel en graag, Gert den Hollander genoot van fietsen. IDé zet enkele belangrijke tips op een rij om verdwalen zo veel mogelijk te voorkomen.

Tips voor mensen met geheugenproblemen

• Draag op een goed zichtbare plek uw voor- en achternaam en adres, en de telefoonnummers van goed bereikbare contactpersonen.
• Zorg dat uw buurtgenoten op de hoogte zijn van de geheugenproblemen, en dat zij weten dat het wordt gewaardeerd als ze een oogje in het zeil houden en hulp bieden ingeval van nood
• Schaf op tijd een GPS opsporingszendertje aan.

GPS gebruik

• Er zijn verschillende apparaten: geïntegreerd in schoenzool of horloge, of een los apparaatje dat bijv. aan een polsband of  broekriem kan worden bevestigd. Kijk bij de keuze voor een product vooral naar de totale kwaliteit en het gebruikersgemak. Sommige apparaten worden kant-en-klaar afgeleverd. Andere apparaten moet u helemaal zelf instellen. Bij sommige is er de mogelijkheid dat er een signaal afgaat als iemand buiten een bepaalde cirkel komt.  En met sommige apparaten kun je met de persoon bellen, zonder dat deze hoeft op te nemen. Met sommige apparaten is al jarenlange ervaring, anderen zijn net nieuw op de markt. Thuiszorgwinkels, casemanagers en ergotherapeuten dementie kunnen vaak helpen bij de keuze.
•  GPS apparaten moeten elke dag worden opgeladen; neem dat op in de dagelijkse avondroutines
• Neem het dragen en testen van de tracker op in de ochtendroutines en bij het naar buiten gaan.
• Met sommige systemen kunt u op uw PC of tablet zien waar iemand is, met andere op uw mobiele telefoon. Regel vooraf wie gaat kijken en ophalen, als degene met het apparaatje te ver weg of zoek is. In sommige gemeenten is er ook een zorgcentrale die kan helpen te zien waar iemand met een GPS opsporingszendertje is. Er zijn ook zorgcentrales die landelijk werken.

Zonder GPS

• Is iemand zonder GPS systeem zoek, handel dan snel. Zoek de nabije omgeving af met hulp van mensen in de buurt Bedenk waar iemand kan zijn: wat zijn gewoontes, wat kan hem/haar aangetrokken hebben, waar was hij/zij in gedachten mee bezig?
• Schakel de politie in, met een signalement. De politie kan zelf gaan zoeken, en burgers inschakelen om mee te zoeken, met een ‘allertsysteem’ zoals Burgernet .