Mensen met dementie leven veilig en vrij door ‘leefcirkels’

Actiz - Ingezonden - 09-04-2015

Technologie en vrijwilligers geven de 48 bewoners van woonzorgcentrum Vissershaven een fijne leefomgeving via het project leefcirkels. “De leefcirkels bieden vrijheid en veiligheid door mensen met dementie op een elegante manier de goede kant op te sturen,” vat Directeur Zorg van TanteLouise-Vivensis het project samen. De bewoners, allen mensen met dementie, kunnen zich vrij bewegen in het gebouw, de tuin en, degenen die dat aan kunnen, zelfs in de wijk. 

Bijzonder aan dit project is de combinatie van de techniek en de samenwerking met vrijwilligers in de buurt. De technologie stuurt mensen de goede kant op doordat de juiste deuren opengaan: “Alleen de deur van de eigen woning gaat open,” zegt Van Wijnen, “zodat mensen niet de woning van een andere bewoner binnengaan en in diens spullen rommelen. Ook stopt de lift altijd op de juiste verdieping, zodat mensen niet verdwalen.” De technologie bestaat uit een polsbandje dat een signaal afgeeft waardoor sommige deuren en hekken opengaan en andere deuren juist gesloten blijven.
Er zijn drie cirkels: binnenshuis; binnen de tuin en de ruimste cirkel beslaat zelfs de hele wijk. 

“Doordat veel deuren open gaan, verdwijnt veel onrust van mensen die anders aan een gesloten deur gaan rammelen of gefrustreerd raken omdat ze er niet door kunnen,” legt Van Wijnen uit. In Vissershaven kunnen veel deuren open, omdat een grote groep vrijwilligers paraat staat als mensen buiten hun veilige leefcirkel gaan dwalen. 

Amber alert voor ouderen

Het werkt als volgt: treedt een bewoner over de grens van zijn leefcirkel, dan gaat op de telefoon van de verzorgenden een alarm af. Zij hebben daar een speciaal appje voor, dat een melding geeft waar de bewoner is. Is een bewoner binnen het gebouw, dan krijgen alleen de medewerkers een seintje. Gaan bewoners naar buiten, dan krijgen alle vrijwilligers in de wijk een soort Amber alert, met foto van de bewoner. De wijkvrijwilligers kijken dan uit naar de bewoner, vangen hem op en waarschuwen Vissershaven. 

Uniek vrijwilligersproject

“Het is een uniek vrijwilligersproject,” zegt Van Wijnen. “Het project trekt heel andere mensen dan de vrijwilligers die in de verpleeghuizen helpen bij activiteiten. Wij zochten nu naar mensen die, als zij een alert ontvangen, de bewoner opvangen en een praatje maken of een kopje koffie drinken, terwijl ze wachten tot de cliënt wordt opgehaald. De buurt was meteen enthousiast; al na de eerste voorlichtingsbijeenkomsten in de buurt meldden zich 20 vrijwilligers. Ook de winkeliers aan de overkant van de straat werken mee.” 

De vrijwilligers zijn nog niet vaak in actie gekomen. Teamleider Ilse Bolier van Vissershaven: “Het systeem werkt zo goed, dat we bewoners bijna  altijd kunnen opvangen voordat zij het terrein verlaten.” De vrijwilligers, zoals Rosita de Bok, staan evengoed klaar. “Omdat we buren zijn, is het voor mij heel logisch om dit te doen,” zegt De Bok. “We komen hier toch al vaak, omdat mijn dochter het leuk vindt om op vrijdagmiddag naar de dagbesteding van de bewoners te gaan.” 

Track en trace

Bewoners die zich nog goed kunnen redden, hoeven zich niet te beperken tot de tuin. Zoals meneer Vermannen, die graag iedere dag een flinke wandeling door het dorp maakt. “Omdat de bewoners ook een gps tracker op hun kleding dragen, weten we altijd waar hij is,” zegt Bolier. “Als hij te lang wegblijft, zoeken we hem met de ‘track en trace’ op. Als het nodig is, haalt iemand hem op. Je ziet het niet aan meneer, maar hij is al wel dementerend. Zijn kinderen vinden het dan ook heel fijn te weten dat hij op deze manier wel vrijheid heeft, maar toch een beetje in de gaten gehouden wordt.” 

In 2014 won het project leefcirkels van Vissershaven de ‘meer dan handen’ vrijwilligersprijs.

Bron: Actiz

Meer weten

• Buurt alert in Vissershaven
• Filmpje uit 2013 (YouTube) over de werking van leefcirkels, gefilmd bij een oudere vestiging van TanteLouise-Vivensis