Heeft Alzheimer invloed op het waarnemen van kleur?

Door Eline Brekelmans - Redactioneel - 13-08-2009

Gras is groen, de lucht is blauw. Of toch niet? Als je later Alzheimer krijgt, loop je het risico groen en blauw niet meer van elkaar te kunnen onderscheiden. En blijf je dezelfde kleuren mooi vinden? Zweedse onderzoekers deden er onderzoek naar

We moeten er rekening mee houden dat ouderen met Alzheimer niet meer de kleuren zien zoals ze zijn, zeker bij ernstige Alzheimer. Een blauwe kast kan in hun ogen groen zijn. Donkere en lichtere kleuren van elkaar onderscheiden, lijkt nog het beste te lukken. Dat leren we van dit onderzoek.

Wat wilden de onderzoekers weten?
Heeft Alzheimer effect op het waarnemen van kleur? Oftewel:
Kunnen ouderen met Alzheimer nog steeds zeggen welke kleuren ze zien?
Kunnen zij nog goed het verschil zien tussen verschillende kleuren?
Vinden ze andere kleuren mooi dan toen ze nog geen Alzheimer hadden?

Resultaten
Kleuren van elkaar onderscheiden
Bij deze opdracht werd aan de deelnemer gevraagd om van drie kleuren, er één aan te wijzen die verschilde van de andere twee. Het ging om rood, geel, blauw en groen.
Het bleek dat ouderen met Alzheimer minder goed kleuren van elkaar kunnen onderscheiden. Ze hadden vooral moeite om het verschil te zien tussen blauw en groen. Het verschil tussen rood en geel konden ze beter zien. Hoe ernstiger de vorm van Alzheimer, hoe slechter de ouderen het verschil tussen rood en geel konden zien. Zij konden het beste donkere en lichte kleuren van elkaar onderscheiden.

Kleuren benoemen
Hierbij moesten de deelnemers, in een vaste volgorde, kleuren benoemen en herkennen. Alzheimer had hierop invloed. Hoe ernstiger de vorm van Alzheimer, hoe meer moeite zij hadden met het benoemen en herkennen van de kleuren.

De voorkeur voor kleuren
Hierbij moesten de deelnemers zeven kleuren (rood, blauw, groen, geel, oranje, paars, bruin) in volgorde plaatsen van mooi tot het minst mooi. De ouderen met Alzheimer vonden dezelfde kleuren het mooiste als toen ze nog geen Alzheimer hadden.

Details over het onderzoek
In totaal zijn er vijftig ouderen met Alzheimer getest uit een psychiatrische kliniek in Zweden. De ouderen waren verdeeld over drie groepen: milde, matige, of erge vorm van Alzheimer.
Een beperking van het onderzoek is dat er geen gebruik is gemaakt van een ‘gezonde’ controlegroep. Wel is aangetoond dat hoe erger de vorm van Alzheimer is, hoe slechter de ouderen de kleuren kunnen zien, herkennen en benoemen. Toch kan hiermee niet met zekerheid worden vastgesteld dat de achteruitgang in het benoemen en onderscheiden van kleuren, aan Alzheimer ligt of aan veroudering in het algemeen.

Bron
Color discrimination, colour naming and colour preferences among individuals with Alzheimer’s disease
Helle Wijk, Stig Berg, Lars Sivik and Bertil steen
International Journal of geriatic psychiatry, 1999, Zweden