Therapie met dieren: de dementiehond
Redactioneel - 09-01-2015
Gezelschapsdieren hebben een heel eigen manier om met mensen te communiceren: niet met woorden maar met aandacht en nabijheid. Vooral honden worden steeds vaker ingezet om mensen met dementie te benaderen. VUmc, de Open Universiteit en KNGF Geleidehonden starten een samenwerkingsproject om het effect van speciaal getrainde honden op de kwaliteit van leven bij jonge mensen met dementie in kaart te brengen.
Inzet van dieren, AAT, Animal Assisted Therapy, en AAI, Animal Assisted Intervention, zijn niet nieuw. Zwemmen met dolfijnen en paardrijden voor mensen met een verstandelijke beperking of aandoening zijn welbekend. Opmerkelijk is ook het onderzoek dat heeft aangetoond dat een aquarium in de eetruimte het eten bevordert bij mensen met dementie.
Therapie met een hond bij dementie wordt de laatste jaren steeds populairder. Uit verslagen en onderzoeken in binnen- en buitenland komt naar voren dat een speciale dementiehond een gunstig effect kan hebben op het verminderen van agressie en agitatie bij mensen met dementie. Mensen zoeken meer contact, worden alerter en lachen ook meer als er op gezette tijden zo'n hond op bezoek komt. En hoewel een hond niet een depressie kan opheffen, brengt hij wel tijdelijke verlichting.
Selectie
Niet elke hond is geschikt als dementiehond, daarvoor is eerst een selectie en opleiding nodig. In Nederland is er de Stichting Therapiehond, die zich inzet voor het gebruik van honden bij mensen met dementie. Een dementiehond moet aan speciale eisen voldoen: hij leert verkrampte handen te masseren met zijn neus en leert contact te maken en te spelen met mensen die onvoorspelbaar reageren of onhandig knuffelen en aaien. Het spreekt bijna vanzelf dat een dementiehond onder alle omstandigheden rustig, respectvol en beheerst moet blijven.
In tegenstelling tot geleidehonden is een dementiehond niet bedoeld voor één persoon: de hond komt alleen op bezoek. Bij de Stichting Therapiehond, mag de hond maximaal om de andere dag twee uur ingezet worden, om te grote stress en agressiviteit bij de hond te voorkomen.
Onderzoek
Er is een gezamenlijk pilot-onderzoek gestart naar de inzet van dementiehonden bij jonge mensen met dementie. Deelnemers zijn het VUmc Alzheimercentrum, KNGF Geleidehonden en de Open Universiteit in Heerlen, waar sinds eind 2013 een leerstoel in mens-dierrelaties is gevestigd. Begin 2015 worden de eerste dementiehonden ingezet bij mensen met dementie in het kader van dit onderzoek, in het voorjaar van 2016 worden de eerste resultaten verwacht.