Vastbinden is echt uit de tijd; nu over naar professioneel handelen

Redactioneel - 09-02-2015

Dat was de conclusie tijdens de presentaties van professor Jan Hamers en Jenneke van Veen in het StudieArena congres ‘Vrijheidsbeperkende maatregelen en onvrijwillige zorg’ op 2 februari jl.

Jan Hamers legt in bijeenkomsten vaak de stelling voor: ‘Als ik oud en kwetsbaar ben, hoop ik dat mijn verzorgers mij vastbinden als ze denken dat dit goed voor mij is’. In 2009 stak de overgrote meerderheid altijd beamend de hand op, vertelde hij. Nu is dat nog slechts een enkeling. Overtuigingen zijn aan het veranderen, concludeerde Hamers, maar om tot echte verandering te komen is een bestuursbesluit nodig, plus ondersteuning van de medewerkers met scholing en coaching.

Professioneel handelen

Jenneke van Veen riep zorgverleners op tot daadwerkelijk professioneel handelen. En dat betekent: grondige multidisciplinaire analyse van ‘probleemgedrag’ en zoeken naar individuele oplossingen die de bewegingsvrijheid en autonomie van cliënten zo weinig mogelijk beperken. ‘De professionele richtlijnen zeggen dat al jaren; is er dan een wet Zorg en dwang voor nodig om te zorgen dat deze richtlijnen ook in praktijk worden gebracht’, vroeg Jenneke van Veen zich af. ‘Ik hoop dat de medewerkers zelf de trekker gaan worden’, zei ze, en op dat kleine Zorg voor Vrijheid kaartje van IDé staat alles wat daarvoor nodig is’.

Elkaar nodig

In het congres was er een groot aantal workshops met praktijkvoorbeelden, inspiratiesessies, presentaties en interactie. De twee workshops van IDé waren druk bezocht.  Ze gingen erover hoe zorginstellingen en zorgprofessionals zo veel mogelijk bewegingsvrijheid aan hun cliënten kunnen bieden. Medewerkers hebben visie en inzet van de leiding nodig, en omgekeerd hebben bestuurders en managers de inzet en kunde van medewerkers nodig. Honderd procent wordt het pas als het van beide kanten komt, zo was de kern van het verhaal in de twee workshops. Marian van Gaasbeek, specialist ouderengeneeskunde bij het fixatievrije Azora, liet zien hoe ze dat in hun organisatie voor elkaar kregen.

Niet wachten

‘Elkaar nodig hebben, betekent niet dat je op elkaar moet  wachten’, zo maakte trainer Chantal van Arensbergen in een van de beide workshops duidelijk, met behulp  van de ‘cirkel van invloed en betrokkenheid’. ‘Richt je vooral op de mogelijkheden waar jij zelf invloed op hebt’, was haar advies.

IDé was mede-afzender van dit congres. Een dag is maar een dag, maar we hopen dat hij iedereen die erbij was heeft geholpen om de eigen kijk op het waarom en hoe van minder vrijheidsbeperking te verbreden, verdiepen of bevestigen.

Wil je reageren op dit artikel? Mail ons