‘We moeten die zorgbril eens afzetten’
Redactioneel - 11-10-2018
‘We moeten de zorgbril eens afzetten en ons meer richten op wat het leven van kwetsbare ouderen echt de moeite waard maakt’, zegt Joris Slaets, hoogleraar ouderengeneeskunde en directeur van Leyden Academy on Vitality and Ageing. Zorgprofessionals zijn te veel bezig met medische zorg en veiligheid, vindt hij, en dat staat de aandacht in de weg voor kwaliteit van leven in brede zin.
Tweejarige pilot
Slaets pleit voor meer aandacht voor levensplezier: jezelf zijn en de dingen doen die fijn en betekenisvol voor je zijn. Hiervoor voert hij in verpleeghuizen een tweejarige pilot uit. Elf zorginstellingen, verspreid over het land, doen mee.
In de pilot wordt een nieuw leefplezierplan ontwikkeld en uitgetest. Dit leefplezierplan kent zes onderdelen waarmee zowel iemands medische en praktische behoeften in kaart worden gebracht, als behoeften die te maken hebben met plezierig leven. Centraal staat de vraag: wie is deze persoon, wat en wie is nu belangrijk voor hem of haar én wat betekent dit alles voor de zorg en ondersteuning. Er is ook ruimte voor de dilemma’s die ontstaan als betekenisvolle behoeften van degene op een gegeven moment met elkaar botsen. En er is ruimte voor ervaringen die iets zeggen over de kwaliteit van de geboden zorg. ‘Het leefplezierplan is handzaam’, zegt het projectteam: ‘zes compacte onderdelen in plaats van een dossier of zorgleefplan dat bestaat uit 64 vellen’.
‘Dat doen we toch al?’
Voorafgaand aan de proefimplementatie worden medewerkers geschoold. Vaak hadden mensen het idee: dat doen we al, we kennen onze bewoners goed, vertelt Slaets. ‘Maar al gauw ontdekte iedereen dat dit in de praktijk toch wat anders is’. ‘De training start we met de vraag of zorgmedewerkers elkaar eigenlijk wel goed kennen. Wat vinden ze belangrijk in hun leven en wat vinden ze vervelend? Dan gaan de luiken langzaam open. Elkaar leren kennen is een proces dat nooit ophoudt.’
Niet gelijk behandelen
Verpleegkundigen en verzorgenden zijn gewend om alle bewoners volgens het protocol gelijk te behandelen, vertelt Slaets. ‘Voorkeuren en antipathieën van zorgmedewerkers mogen ook geen rol spelen in de zorgverlening. In dit project draaien we dat om, we vragen zorgmedewerkers juist om te gaan werken met bewoners met wie ze een klik hebben. Om vanuit empathie te proberen de bewoner beter te leren kennen en een relatie op te bouwen. “Wat zijn uw verlangens?” “Wie zijn echt belangrijk voor u?” “Wat vindt u vervelend?”
Eindproducten
De pilot wordt naar verwachting begin 2019 afgerond. Dan wil het projectteam een basis-leefplezierplan afleveren met een scholingspakket en implementatieadviezen. Onderdeel van de pilot is ook om een nieuwe methode te ontwikkelen voor het beoordelen van kwaliteit van zorg: op basis van verhalen van mensen in plaats van cijfers.
Wilt u op de hoogte blijven van het pilotproject Leefplezierplan voor de zorg? Stuur een e-mail naar .