Gesprek over eventuele reanimatie met ouderen cruciaal
Ingezonden - 26-09-2011
Bericht integraal overgenomen van Verenso:
In de uitzending van Zembla van vrijdag 23 september j.l. werd ingegaan op de overlevingskansen en gevolgen na reanimatie. Bij een hartstilstand moet snel besloten worden of iemand wel of niet gereanimeerd gaat worden. Verenso (vereniging van specialisten ouderengeneeskunde en sociaal geriaters) vindt het belangrijk dat artsen en hun kwetsbare oudere patiënten van te voren een gesprek voeren over de vraag of reanimatie mogelijk en wenselijk is.
De kans op een geslaagde reanimatie zonder schadelijke gevolgen is zeer beperkt bij kwetsbare ouderen die verschillende aandoeningen tegelijk hebben. Bij reanimatie wordt slechts in uitzonderli
jke gevallen het leven van de betreffende oudere gered. Meestal verslechtert daarna de lichamelijke en geestelijke gezondheid waardoor de kwaliteit van leven afneemt.
Zorgvuldig gesprek nodig
Verenso bepleit daarom dat ouderen met hun specialist ouderengeneeskunde communiceren over de vraag of reanimatie mogelijk en wenselijk is. Veel mensen die zijn opgenomen in een verpleeghuis nemen in overleg met hun arts, de specialist ouderengeneeskunde, de beslissing om al of niet gereanimeerd te willen worden.
Heel belangrijk is dat artsen in gesprek met ouderen en hun vertegenwoordigers zorgvuldig communiceren over de ideeën van de oudere zelf en de te verwachten effecten van reanimatie in diens situatie. Belangrijk is dat daarvoor de tijd genomen wordt. Praten over reanimatie roept immers vaak emoties op. Daarnaast is de kans op een succesvolle reanimatie afhankelijk van de medische voorgeschiedenis en gezondheidssituatie van de oudere. En dat verschilt per patiënt. Dat betekent ook dat het zinvol is om hierover opnieuw een gesprek te voeren als de gezondheidssituatie van de patiënt sterk verandert. In verpleeghuizen leidt zo'n gesprek vaak tot een anticiperend niet-reanimatiebesluit. Dan wordt een oudere niet meer gereanimeerd als deze een hartstilstand zou krijgen. Een wel- reanimatiebesluit wordt vastgelegd bij ouderen die wel gereanimeerd willen worden mits zij een redelijke kans op overleving zonder schade hebben. Bij hen wordt bij een eventuele hartstilstand reanimatie opgestart.
Nieuwe richtlijn
Verenso ontwikkelt momenteel samen met huisartsen (het Nederlands Huisartsen Genootschap NHG) en verpleegkundigen (V&VN) een richtlijn over Anticiperende besluitvorming over reanimatie bij kwetsbare ouderen. Deze richtlijn zal een update vormen van de eerdere Verenso (voorheen NVVA) Handreiking Reanimatie in verpleeghuizen uit 2000. Voor de nieuwe richtlijn wordt alle recente internationale wetenschappelijke literatuur over reanimatie bij kwetsbare ouderen op een rijtje gezet. De richtlijn voor artsen en verpleegkundigen zal op basis daarvan onderbouwde aanbevelingen doen over anticiperende besluitvorming over reanimatie van kwetsbare ouderen. Ook zal de richtlijn aanbevelingen bevatten over zorgvuldige communicatie en over juridische en ethische aspecten bij reanimatie. Deze richtlijn wordt medio 2012 verwacht.
Zie hieronder de uitzending van Zembla d.d. 23/9 j.l. waarin over dit onderwerp wordt gesproken.