Leven met dementie
Deze website is een archiefversie. Lees hier meer.

Inspectie: Zorg werkt hard aan terugdringen vrijheidsbeperking, maar extra inspanning nodig

Redactioneel - 08-06-2015

De geestelijke gezondheidszorg (GGZ), ouderenzorg en gehandicaptenzorg werken hard aan het terugdringen van vrijheidsbeperking, stelt de Inspectie voor de Gezondheidszorg (IGZ) vast. Toch is er meer  inspanning nodig, concludeert zij in haar onderzoeksverslag. 

Intentieverklaring van Zorg voor Vrijheid campagneDe inspectie toetste in 2013 en 2014 individuele gevallen van fixatie, separatie of afzondering die bij haar waren gemeld en langer dan een jaar duurden. Het ging om 58 gevallen in de ouderenzorg (verdeeld over 26 zorgaanbieders) en 129 in de verstandelijk gehandicaptenzorg (55 zorgaanbieders). In de toetsing werden alle toepassingen van vrijheidsbeperking van de betrokken cliënt meegenomen, naast de toepassing die bij IGZ was gemeld. 

Uitkomsten individuele toetsingen

Wat goed ging

  • Multidisciplinaire samenwerking rond het inzetten en evalueren van dwangbehandeling 
  • Alternatieven voor dwangbehandeling overwegen.
  • Bij gedragsescalatie  werken met een signaleringsplan of omgangsadvies. 
  • Cliënt(vertegenwoordiger) informeren over de reden(en) van de dwangbehandeling. 

Wat beter moet

  • Externe deskundige inschakelen als er geen alternatief voor dwangbehandeling wordt gevonden
  • Afbouw van onrustbanden in bed. 
  • Afbouw van opsluiting op eigen kamer in de gehandicapten zorg. 
  • Terugdringen van psychofarmaca gebruik. 
  • Eenduidige registratie van vrijheidsbeperkende maatregelen. 
  • De mening van de cliënt(vertegenwoordiger) betrekken bij de wijze van uitvoering van de dwangbehandeling.

Psychofarmaca

In de getoetste gevallen was het psychofarmacagebruik groot: in de gehandicaptenzorg bij 72% van de onderzochte gevallen en in de ouderenzorg in 85% van de gevallen. Hier ziet de IGZ een belangrijk verbeterpunt, ‘mede omdat uit de praktijk en onderzoek blijkt dat het afbouwen van psychofarmaca op een verantwoorde manier kan gebeuren’, aldus de inspectie. 

Registratie

Omdat er geen eenduidige registratie is van vrijheidsbeperkende maatregelen, zijn er geen ‘harde’ landelijke vergelijkbare gegevens, stelt de IGZ vast. De inspectie vraagt het veld nogmaals, mede met het oog op de invoering van de Wet zorg en dwang, snel tot consensus te komen over een eenduidig systeem van registreren van vrijheidsbeperkende maatregelen. ‘Op die wijze wordt ook landelijk inzichtelijk of het terugdringen en/of gebruik van minder ingrijpende alternatieven een feit is’, aldus IGZ.

Bron:  Persbericht IGZ, 4-6-205  en bijgevoegde factsheet

Meer lezen: