SVRZ gaat psychopharmacagebruik verminderen
Redactioneel - 02-10-2014
Ze wilden fors minder gedragsbeïnvloedende medicijnen voor hun bewoners. Het Zeeuwse SVRZ deed daarom in 6 groepswoningen een proef en die leverde veel nieuwe inzichten op en een set van hulpmiddelen.
Elk jaar weer werd bij de ‘Normen voor verantwoorde zorg’ metingen vastgesteld dat de psychofarmaca cijfers hoog waren. De vraag hoe het gebruik van deze medicijnen te verminderen, werd met een proef aangepakt.
Zes groepswoningen van elk 6 a 7 bewoners, vallend onder drie verschillende locaties en verschillende artsen, deden mee aan de proef. Eén woning wist het gebruik tot ‘0’ terug te brengen, Twee realiseerden een vermindering van 50% en de anderen een vermindering variërend van 24 – 0 %. Het aantal proeflocaties en het aantal bewoners is te klein voor een wetenschappelijk onderzoek, maar de proef leverde wel het vertrouwen op dat vermindering mogelijk is. En het leverde enkele mooie hulpmiddelen en inzichten op waar verder mee gewerkt gaat worden.
Hulpmiddelen
- ‘Zorgpad onbegrepen gedrag’
Dit is een beschrijving van wie wat doet als bij een bewoner zogeheten ‘onbegrepen gedrag’ wordt gesignaleerd. Onder onbegrepen gedrag wordt verstaan:
‘Al het gedrag van de persoon met dementie met nadelige consequenties voor diens kwaliteit van leven, waarbij zorgverleners een rol hebben in het voorkomen of verminderen ervan.‘ (Trimbos & Vilans, 2014). - ‘De Schatkist’
Dit is een inspirerend overzicht van dingen die medewerkers kunnen doen in de begeleiding van cliënten met onbegrepen gedrag. De voorbeelden komen uit de praktijk en worden voortdurend aangevuld met nieuwe. - ‘Medewerkers en hun aanbod’
Een overzicht van de competenties en de begeleiding die de verschillende groepen medewerkers moeten kunnen inzetten in het bestrijden van – of omgaan met – onbegrepen gedrag.
Inzichten en aanbevelingen:
- Het is belangrijk om zorgmedewerkers te scholen in de werking en bijwerkingen van psychofarmaca. Dit draagt eraan bij dat artsen minder gevraagd worden psychofarmaca voor te schrijven.
- Het is goed om af te spreken dat zorgmedewerkers een crisissignaleringsplan opstellen, voordat psychofarmaca worden voorgeschreven en voordat psychofarmaca die op ‘zo nodig’ basis zijn voorgeschreven worden toegediend.
- Het zou goed zijn om op stichtingsniveau een ‘expertiseteam onbegrepen gedrag’ te hebben, dat kan worden ingeroepen als alles geprobeerd is maar niet tot het gewenste effect leidde.
- De zogeheten ‘ABC methode’ helpt de zorgmedewerkers bij het goed omgaan met ‘onbegrepen gedrag’. Scholing in deze methode zou verplicht moeten zijn voor alle zorgmedewerkers.
- De memoriemethodiek - een kast met materialen die ingezet kunnen worden voor gesprek, activiteit of afleiding - zou in elke groepswoning aanwezig moeten zijn.
- Het verdient aanbeveling om het anders omgaan met onbegrepen gedrag, een officiële start te geven waarbij medewerkers op een educatieve en creatieve wijze bewust worden van achtergronden van onbegrepen gedrag.
- In de proef vroegen niet-medicamenteuze aanpakken over het algemeen meer tijd van zorgmedewerkers. Dit zou gecompenseerd kunnen worden als familieleden en andere bezoekers kleine activiteiten begeleiden voor een of meer bewoners. Voor henzelf levert het op dat zij hun bezoek meer inhoud kunnen geven.
Prijswinnaar
De aanpak van SVRZ werd genomineerd voor de Anna Reijnvaan praktijkprijs 2014. De officiële titel van het project is: ‘Positief beïnvloeden van probleemgedrag met niet-medicamenteuze interventies om gebruik van psychofarmaca terug te dringen”. De projectleiders: Bianca Buijck (beleidsmedewerker) en Paulien Tazelaar (Verpleegkundig Specialist GGZ ).
Meer weten?
Paulien Tazelaar, 06-13179319 /